Σε λίγες μέρες θα τιμήσουμε την 28η Οκτωβρίου 1940 την ημέρα που το έθνος μας συγκλόνισε τον κόσμο. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας η ιστορική εθνική επέτειος του ʼ40 γιορτάζεται με κάθε επισημότητα και ξυπνά αθάνατες αναμνήσεις.
Σε λίγες μέρες θα τιμήσουμε την 28η Οκτωβρίου 1940 την ημέρα που το έθνος μας συγκλόνισε τον κόσμο. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας η ιστορική εθνική επέτειος του ʼ40 γιορτάζεται με κάθε επισημότητα και ξυπνά αθάνατες αναμνήσεις.
Το ιστορικό ΟΧΙ του 1940 έγινε σύνθημα, μετουσιώθηκε σε πράξη αντίστασης και μαζί με την ιαχή ΑΕΡΑ, έγιναν η κινητήριος δύναμη των ηρωικών μας φαντάρων όπου στα βουνά και στα φαράγγια της Β. Ηπείρου και της Αλβανίας, ανέτρεψαν, καταδίωξαν και κατατρόπωσαν τις ορδές των Ιταλών.
Όμως αγαπητοί πατριώτες, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο (Ελληνοϊταλικό , Ελληνογερμανικό πόλεμο & Μέση Ανατολή) οι Έλληνες Στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους ή αγνοούνται μέχρι σήμερα, είναι 15.557. Οι 13. 253 Ηρωικοί Έλληνες Στρατιώτες χαθήκαν στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου με την συντριπτική πλειοψηφία, εντός της αλβανικής επικράτειας .
Αυτούς, τους ηρωικούς μας νεκρούς αλλά και όλους τους άλλους, επώνυμους και ανώνυμους που πολέμησαν εκεί, έχουμε χρέος να θυμόμαστε και να τιμούμε.
Σας παρουσιάζω τους Αιτωλοακαρνάνες ήρωες, που στύλωσαν το ταπεινό κορμί τους απέναντι στον κατακτητή, μαζί με όλους τους άλλους Έλληνες με απαράμιλλο σθένος.
Και όταν ήρθε η στιγμή της υπέρτατης θυσίας με απλότητα προσέφεραν την ζωή τους προασπίζοντας την ελευθερία της Πατρίδας μας.
Χωρίς πρόθεση να γίνουν σύμβολα.
Χωρίς επίγνωση ότι δημιουργούσαν ιστορία.
Η έρευνα και η αναφορά στους ηρωικούς μας νεκρούς αποτελεί υποχρέωση ως απότιση ελαχίστου φόρου τιμής και αιώνιας ευγνωμοσύνης όλων μας.
Ως ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους εσάς που πολεμήσατε για την λευτεριά μας, στεκόμαστε μπροστά σας με σεβασμό, σε στάση προσοχής.
Σε όλους εσάς , που δώσατε την ζωή σας και ποτίσατε με το αίμα σας την Λευτεριά μας, ευχόμαστε να είναι ελαφρύ το χώμα που σας σκεπάζει και η θυσία σας δεν θα ξεχαστεί , θα μείνει αιώνια στη μνήμη μας.
Η Ηρωική Έξοδος των Ελεύθερων Πολιορκημένων είναι ίσως η κορυφαία και η πιο συγκινητική στιγμή του Ελληνικού Αγώνα το 1821 και εντάχτηκε στα μεγαλύτερα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά γεγονότα, εκείνης της εποχής.
Οι υπερασπιστές του Μεσολογγίου ονομαστήκαν Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, διότι στάθηκαν ακλόνητοι στις αρχές τους, με απαράμιλλο θάρρος υπεράσπιζαν την πατρίδα τους και το σπίτι τους και υπέμειναν με αλύγιστη καρτερία την στιγμή της λευτεριάς. Όμως τη λευτεριά τους έμελε να την κερδίσουν κάνοντας την έξοδο του Μεσολογγίου και έγραψαν με το αίμα τους την πιο λαμπρή σελίδα όχι μόνο για το Μεσολόγγι αλλά και για όλο το Ελληνικό Έθνος.
Όταν 12.000 ψυχές μετά από 12 μήνες συνεχούς πολιορκίας είδαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα να χάνονται και όσοι ακόμη ζούσαν να τρέφονται με τα πιο σιχαμερά ζώα της γης, να πίνουν νερό με αλάτι και αίμα και με χωρίς καμία ελπίδα πια πήραν την μεγάλη απόφαση για να κάνουν Έξοδο στις 10 Απρίλιου 1826.
Ότι δεν κατάφεραν τ' ασκέρια του Κιουταχή και του Ιμπραήμ τα πέτυχε η δυσβάστακτη πείνα. Η πείνα που κανείς αντρειωμένος δεν κατάφερε να νικήσει. Όμως και σε αυτήν την δύσκολη στιγμή δεν έχασαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, δεν απαρνήθηκαν τις αρχές τους και ούτε σκέφτηκαν να παραδοθούν, παρά προτίμησαν να θυσιαστούν εις το όνομα της ελευθερίας που τόσο προσδοκούσαν. Η απάντηση τους προς τους τούρκους για παράδοση ήταν:
«ΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΡΕΜΑΣΜΕΝΑ
ΣΤΙΣ ΜΠΟΥΚΕΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΩΝ .
ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΤΑ ΠΑΡΕΤΕ.»
Πραγματικά σπάνια συναντά κανείς στις σελίδες της ιστορίας παραπλήσια δείγματα παρόμοιας υπεράνθρωπης ψυχικής αντοχής. Η πτώση του Μεσολογγίου και η αυτοθυσία των Ελεύθερων Πολιορκημένων έγινε παράδειγμα λευτεριάς, αντίστασης και ο Φάρος που αφύπνισε όλους τους πνευματικούς και φιλελεύθερους ανθρώπους σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η περιοχή νότια του Αράκυνθου ήταν η παλιά Αιτωλία με δύο σημαντικές και πανελλήνια γνωστές πόλεις. Γεννάρχης της χώρας ήταν ο Αιτωλός, του οποίου οι δύο γυιοί, ο Καλυδώνας και ο Πλευρώνας έκτισαν τις δύο ομώνυμες πόλεις. Απόγονοι τους ήταν ο Οινέας (από την Καλυδώνα) και η Αλθαία (από την Πλευρώνα). Παιδιά τους ήταν και ο Μελέαγρος και η Δηϊάνειρα. O Οινέας καλλιέργησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την άμπελο και βασίλευσε σε μια περιοχή με πλούσιες καλλιέργειες. Εκεί οργανώθηκε το κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου, στο οποίο έλαβαν μέρος ήρωες από όλη την Ελλάδα. Ο Μελέαγρος έλαβε μέρος και στην Αργοναυτική Εκστρατεία μαζί με τον θείο του τον Ίφικλο. Στην ίδια εκστρατεία έλαβε μέρος και ο Αγκαίος από την Πλευρώνα, που μάλιστα ήταν ο δεύτερος κυβερνήτης της Αργούς. Η Δηϊάνειρα παντρεύτηκε τον Ηρακλή, που για χάρη της πολέμησε με τον Αχελώο και τον νίκησε. Τέλος, στον Τρωϊκό Πόλεμο έλαβαν μέρος και ο Θόας εγγονός του Οινέα από την Αλθαία αλλά και ο Διομήδης εγγονός του Οινέα από τον δεύτερο γάμο του (με την Περίβοια). Όλοι αυτοί οι ωραίοι και πανελλήνια γνωστοί μύθοι, που σχετίζονται με την ζωή των ηρώων της περιοχής μαρτυρούν την ισχύ της Καλυδώνας και της Πλευρώνας και τις στενές σχέσεις τους με τις ισχυρές πόλεις της υπόλοιπης Ελλάδας.
Στην Αιτωλία, έζησαν από τα πολύ αρχαία χρόνια ένα μεγάλο πλήθος λαών - Προελληνικοί λαοί, Πρωτοαχαιοί, Αχαιοί, Δωριείς. Αυτό αποδεικνύεται κυρίως από τα αρχαία ερείπια και υπολείμματα, που υπάρχουν σε όλο τον τόπο, αλλά και από τα υδρωνύμια Αχελώος, - Eνοχος που περιέχουν τη ρίζα AKW(αχ) της Γραμμικής Β' - που σημαίνει νερό. Οι αρχαίοι αυτοί λαοί ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία και τη γεωργία, ενώ οι σχέσεις τους με τη λιμνοθάλασσα ήταν περιέργως περιορισμένες κυρίως στην πειρατία και στις επιδρομές. Οι Αιτωλοί άλλωστε χαρακτηρίζονται "επιθετικοί, ληστρικοί, πολιτικά φιλόδοξοι, ατίθασοι......".
Περίπου το 314 π.Χ. δημιουργήθηκε η Αιτωλική Συμπολιτεία και αρχικά περιλάμβανε την αρχαία Αιτωλία και την Επίκτητο, τους δυτικούς δηλαδή πρόποδες της Πίνδου. Από το 280 π.χ. και ύστερα, η Συμπολιτεία εκτείνεται από την Μακεδονία και την Hπειρο, ως την Αθήνα και τη Βοιωτία. Η πολιτειακή τους οργάνωση είναι από τις τελειότερες της Ελλάδας. Δεν θα τα καταφέρουν όμως να αποκρούσουν τους Ρωμαίους, αρχικά απασχολημένοι και αργότερα εξαντλημένοι από τους αγώνες κατά των Μακεδόνων. Η γεωργία και η κτηνοτροφία στηρίζουν την οικονομία τους, ενώ οι τάξεις αποτελούνται από ισχυρές οικογένειες και πολλούς φτωχούς καλλιεργητές και κτηνοτρόφους, όχι όμως από δούλους, πένητες ή δουλοπάροικους.